Jongste in het gezin…….. Gemis, verlangen en rouw
In een begeleidingsgesprek dat ik in mijn praktijk Verlies- en rouwbegeleiding voerde met een vrouw van bijna 60 jaar (!) kwam naar voren hoe zij haar positie als jongste kind én nakomer in het gezin ervaren heeft. ‘En’ zei ze, ‘ ik ervaar ’t tot op de dag van vandaag nog steeds. Kun je je ’t voorstellen, op mijn leeftijd? Nog altijd word ik in de hierarchie van het gezin achteraan geplaatst, vroeger door mijn ouders, nu door mijn zussen. Ik word nog steeds niet gezien op een manier waar ik behoefte aan heb, ik word niet of nauwelijks gehoord. Mijn inbreng wordt als lastig ervaren, vooral wanneer ik mij onafhankelijk opstel. Gelukkig heb ik een goed contact met mijn 11-jaar oudere broer. Maar in de ogen van mijn zussen blijf ik het nakomertje, het verwende kind. Weten zij wel hoe dat vroeger is geweest, als kind superbeschermd worden opgevoed, hoe dat in mijn latere leven heeft doorgewerkt, hoeveel problemen dat heeft gegeven? Ze hebben er zelfs geen vermoeden van. Kom ik ooit van die beeldvorming af? Weet je hoe het voelde toen ik op een dag een fotolijst met daarin foto van mij in mijn werk omgedraaid op de kast bij mijn ouders zag staan? Mijn moeder was verbaasd en ik: ik wist dat mijn oudste zus op bezoek was geweest. Lachend draaide ik de foto terug, maar de pijn was flitsend scherp. En ik proef ook jaloezie, zelfs wanneer het over materiele zaken gaat. Je moet eens weten hoe machteloos dat voelt, hoe ik het echte contact binnen mijn familie mis, en hoe eenzaam dat voelt. En ja, dan ben ik ongelofelijk jaloers op families, die met Kerstmis of op verjaardagen bij elkaar kruipen Soms voel ik, hoe raar ook, zelfs fysieke pijn van binnen. Gewoon zussen hebben met wie ik kan delen: elkaars verhalen over vroeger, over thuis, over kind-zijn, herinneringen ophalen, samen naar foto’s kijken en vragen stellen. Niemand kan mij nog antwoord geven op vragen over toen. Dat mis ik zo verschrikkelijk en daar kan ik zo naar verlangen’.
Zwijgend keek ik haar aan. Niet alleen begrijp ik ‘t, ik zie ook wat het met haar doet. Woorden als verlies, rouw, het belang van een secure base (maar wat als je die thuis nooit zo hebt ervaren?), hechting: ze doen er op dit moment niet toe.
Door haar tranen kijkt ze mij aan: ‘Dankjewel dat ik dit hier kon vertellen, dat daar ruimte voor is. Dat helpt me’.